WIE BETAALT DE ADVOCATENKOSTEN ? NIEUWE, VERHOOGDE TARIEVEN VAN DE RECHTSPLEGINGSVERGOEDING SINDS 01.06.2021
WAT IS DE RECHTSPLEGINGSVERGOEDING?
U heeft een gunstige uitspraak bekomen, maar wie betaalt de gemaakte kosten voor de erelonen van uw advocaat? Het is hier dat de rechtsplegingsvergoeding in het vizier komt.
De rechtsplegingsvergoeding (of kortweg RPV) wordt gedefinieerd als een forfaitaire tegemoetkoming in de kosten en erelonen van de advocaat van de in het gelijk gestelde partij (art. 1022 Ger. W.). Het betreft dus een wettelijk vastgelegd forfaitair bedrag en geenszins een integrale vergoeding van de daadwerkelijke kosten.
HOE ZIJN DE TARIEVEN GEKOPPELD AAN DE CONSUMPTIEPRIJSINDEX?
Het huidige systeem van RPV werd ingevoerd door de wet van 21 april 2007 betreffende de verhaalbaarheid van advocatenkosten (inwerkingtreding 1 januari 2008) na een groeiende rechtsonzekerheid inzake de verhaalbaarheid van erelonen. Het Koninklijk besluit van 26 oktober 2007 heeft de basis-, minimum- en maximumtarieven van de rechtsplegingsvergoeding vastgelegd.
Art. 8 van dit KB bepaalt dat deze bedragen zijn gekoppeld aan het indexcijfer van de consumptieprijzen (basis 2004), wat impliceert dat ze met 10% vermeerderd of verminderd worden telkens het indexcijfer met 10 punten stijgt of daalt. De laatste verhoging dateerde van juni 2016.
Gezien de index van de consumptieprijzen van mei 2021 (basis 2004) met 10 punten is verhoogd, worden de bedragen nogmaals met 10% verhoogd vanaf 1 juni 2021. Een volledige lijst van de actuele bedragen die toegekend kunnen worden vindt u in de tabel onderaan.
HOE WORDT HET BEDRAG BEPAALD?
In de regel geldt: hoe groter de waarde van de vordering, hoe groter de RPV. Het bedrag verschilt eveneens naargelang het rechtscollege waarvoor men verschijnt. Is de vordering niet in geld waardeerbaar, zoals bijvoorbeeld de ontbinding van een overeenkomst? In dat geval voorziet de wetgever aparte tarieven.
In principe kent de rechter steeds het basisbedrag toe, maar dit kan worden verhoogd of verlaagd indien een partij hierom verzoekt, rekening houdend met volgende door de wet bepaalde omstandigheden:
de financiële draagkracht van de verliezende partij, om het bedrag van de vergoeding te verminderen
de complexiteit van de zaak
de contractueel bepaalde vergoedingen voor de in het gelijk gestelde partij
het kennelijk onredelijk karakter van de situatie
In het geval de rechter afwijkt van het basisbedrag, dient hij zijn beslissing te motiveren.
Een nadelig gevolg van de forfaitaire RPV en met name van de maximumtarieven, is dat een partij die na een lange en complexe procedure in het gelijk wordt gesteld, in de praktijk slechts een fractie van haar reële advocatenkosten zal kunnen recupereren.
DRIE VEELGESTELDE VRAGEN INZAKE DE RPV
1.) Ik neem geen advocaat en ga zelf naar de rechtbank. Heb ik recht op een rechtsplegingsvergoeding?
Neen, de rechtsplegingsvergoeding dient als tegemoetkoming in de kosten en erelonen van een advocaat.
2.) Er is niet één partij die kan worden beschouwd als “winnaar”. Wat gebeurt er met de rechtsplegingsvergoeding?
U stelt een vordering in waarop uw tegenpartij op zijn beurt een tegenvordering stelt. Uiteindelijk worden deze beide toegewezen zodat beide partijen “in het gelijk worden gesteld”. In dit geval kan de rechter de kosten “omslaan”: iedere partij draagt haar eigen kosten en er is geen RPV verschuldigd. De rechter kan eveneens beslissen om de kosten te splitsen over de partijen in verhouding tot hun gelijk.
3.) Wat bij een gemengde vordering, samengesteld uit een niet in geld waardeerbare eis en een in geld waardeerbare eis? Welke RPV ontvang ik in dat geval?
Uw vordering bestaat bijvoorbeeld uit de ontbinding van een huurovereenkomst evenals de betaling van achterstallige huurbedragen. In dat geval dient het hoogste van beide bedragen toegekend te worden door de rechtbank.
WAAR KAN IK DE VOLLEDIGE TABEL RAADPLEGEN?
De volledige tabel met de nieuwe tarieven voor de rechtsplegingsvergoeding sinds 1 juni 2021:
